مقایسه اثربخشی گروه درمانی شناختی رفتاری هیجان مدار (ecbt) و گروه درمانی شناختی-رفتاری (cbt) بر اختلال اضطراب اجتماعی کودکان

پیش زمینه و هدف: اختلال اضطراب اجتماعی یکی از اختلالات شایع کودکی و نوجوانی است که عدم توجه به درمان آن منجر به ازمان اختلال، تبدیل و یا همراه شدن آن با سایر مشکلات روان پزشکی در بزرگ سالی می گردد. لذا اقدامات به موقع در مورد این اختلال با استفاده از درمان های مؤثر، به نفع کودک، خانواده و جامعه می باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی و مقایسه اثرگذاری درمان های شناختی-رفتاری (cbt) و شناختی رفتاری هیجان مدار (ecbt) بر اختلال اضطراب اجتماعی کودکان 9-13 ساله شهر اصفهان بود. مواد و روش: این پژوهش از نوع تجربی و با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه صورت گرفت. جامعه ی این پژوهش شامل کلیه کودکان 9-13 ساله ی مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی در شهر اصفهان بود. نمونه پژوهش شامل 36 کودک مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی (18 دختر و 18 پسر) بود که به طور تصادفی به سه گروه درمان شناختی-رفتاری (cbt)، شناختی-رفتاری هیجان مدار (ecbt) و گروه گواه (بدون درمان) اختصاص داده شدند. از آزمودنی ها پیش از درمان، پس از اتمام درمان و سه ماه بعد از درمان آزمون های scared (سنجش اضطراب) و cems (مدیریت خشم و غم) گرفته شد. به والدین آن ها نیز پرسشنامه scared در هر سه مرحله ارائه شد. داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار spss-20 و به روش انکوا با تکرار و مقایسه های زوجی t و یا روش غیرپارامتریک کروسکال والیس و مان ویتنی یو، مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج: نتایج نشان داد که هر دو درمان (cbt و ecbt) در مقایسه با گروه گواه، در هر دو مرحله پس آزمون و پیگیری، منجر به کاهش اضطراب اجتماعی، نمره کل اضطراب و تنظیم نایافتگی غم کودکان شد و از این نظر تفاوت معنی داری بین دو گروه نبود. همچنین درمان هیجان مدار به طور معنی داری در مقایسه با گروه گواه منجر به کاهش علائم تنظیم نایافتگی خشم و بازداری غم و افزایش مقابله مؤثر با خشم و غم شد و از این نظر با درمان شناختی رفتاری متفاوت بود (05/0>p).نتیجه گیری: در کودکان مبتلا به اضطراب اجتماعی، بین درمان های شناختی رفتاری (cbt) و شناختی رفتاری هیجان مدار (ecbt) ازنظر تأثیرگذاری بر اضطراب و تنظیم نایافتگی غم تفاوت معنی داری مشاهده نشد، اما درمان هیجان مدار منجر به بهبود مدیریت هیجانات منفی (خشم و غم) شد و ازاین جهت نسبت به cbt، ارجحیت دارد. لذا استفاده از این درمان خصوصاً در مواردی که کودک علاوه بر اضطراب، در مدیریت سایر هیجانات منفی نیز مشکل دارد، به درمانگران کودک توصیه می گردد.